Sacrum Profanum : Finałowy koncert Sigur Rós i Kronos Quartet [ zobacz zdjęcia ]

To jest wielkie wydarzenie: niezwykły koncert, dwie wielkie gwiazdy, na jednej scenie i tylko w Krakowie. Sigur Rós i Kronos Quartet występują w jubileuszowej 10. edycji Festiwalu Sacrum Profanum. Koncert odbywa się tradycyjnie w hali ocynowni ArcelorMittal Poland.
Po trzech latach przerwy w działalności wracają z nowym materiałem. Introwertycznym, minimalistycznym, eksperymentalnym – dopełnionym doświadczeniami z solowych projektów członków grupy. Na jedynych koncertach w Polsce i tylko tu – w Krakowie – ze szczególnym gościem, z którym wielokrotnie się spotkali, ale jeszcze nigdy na tej samej scenie. Panie i Panowie – Sigur Rós i Kronos Quartet!

Sigur Rós

Islandzki zespół założony w 1994 roku, grający szeroko pojętą muzykę rockową, znany jest głównie z wyróżniającego się, falsetowego głosu wokalisty oraz efektów brzmieniowych uzyskiwanych dzięki technice gry smyczkiem na gitarze elektrycznej. Grupa powstała w Reykjavíku, stolicy Islandii, z inicjatywy Jóna ?ór Birgissona (gitara i wokal), Georga Hólma (gitara basowa) i Ágústa ?vara Gunnarssona (perkusja). Nazwa Sigur Rós, w polskim tłumaczeniu ?róża zwycięstwa? pochodzi od imienia siostry lidera grupy, Sigurrós, która obchodzi urodziny tego samego dnia, w którym powstał zespół. Początek działalności formacji wyznacza kontrakt z lokalną wytwórnią Smekkleysa, nakładem której wydany został ich pierwszy album Von – ?nadzieja? (1997), a rok później, kolekcja remiksów Von brig?i. W 1998 roku do zespołu dołączył Kjartan Sveinsson, grający na keyboardzie. Wydany w 1999 roku album Ág?tis byrjun, pol. ?dobry początek?, odniósł sukces, przynosząc zespołowi międzynarodową sławę, a w Islandii osiągając status platynowej płyty. Popularność Sigur Rós rosła, no co miała wpływ m.in. współpraca z Radiohead nad realizacją ścieżki dźwiękowej do baletu Merce’a Cunninghama, Split Sides. Utwory zespołu pojawiły się w ramach ścieżek dźwiękowcyh filmów i seriali telewizyjnych, takich jak Vanilla Sky, 24 godziny oraz CSI i V. Po sukcesie płyty perkusista Ágúst ?var Gunnarsson zrezygnował z dalszej współpracy, by zająć się grafiką. Zastąpił go Orri Páll Dýrason. W 2002 roku światło dzienne ujrzał album ( ). Początkowo żaden z utworów nie był oznaczony, jednak później zespół udostępnił na swojej stronie internetowej ich tytuły. Piosenki z ( ) wykonane są w autorskim języku Vonlenska, pol. ?język nadziei?. W 2004 roku zespół wydał EPkę Ba Ba Ti Ki Di Do, zawierającą trzy skomponowane na potrzeby projektu utwory. Rok później ukazała się płyta Takk…, pol. ?dziękuję?. Singel Hoppípolla z tegoż albumu został wykorzystany m.in. jako tło zwiastunów serii programów popularno-naukowych BBC, Planet Earth. Piąty album formacji Me? su? í eyrum vi? spilum endalaust, pol. ?z brzęczeniem w uszach gramy bez końca? pojawił się na rynku w 2008 roku. Warto wspomnieć o dużym sukcesie filmu Heima, pol. ?w domu? (1997), który jest zapisem niecodziennego turnée zespołu po swojej ojczyźnie; koncertów w lokalnych domach kultury, w  opuszczonych postindustrialnych budynkach czy w scenerii gór, z zapierającą dech w piersiach przyrodą Islandii w tle. W 2011 roku światło dzienne ujrzał drugi film zatytułowany inni, czy jak wolimy, pierwsza koncertowa płyta DVD, dokumentująca ostatnia trasę koncertową zespołu w 2008 roku, zawierająca materiał muzyczny ze wszystkich 5 albumów wydanych przez zespół. Lider zespołu Jón ?ór Birgissona prowadzi również równolegle karierę solową. W ramach trasy koncertowej związanej z promocją solowego albumu jónsi ? go, wystąpił dwukrotnie w Krakowie podczas Sacrum Profanum 2010.

Kronos Quartet

Przez niemal 40 lat, Kronos Quartet z San Francisco w składzie David Harrington, John Sherba (skrzypce), Hank Dutt (altówka) oraz Jeffrey Zeigler (wiolonczela) konsekwentnie realizuje autorskie wizje artystyczne, zakładające odważne poszukiwania twórcze oraz poszerzenie zakresu i kontekstu aktywności kwartetu smyczkowego. Dzięki tym działaniom zdobywca ?Nagrody Grammy? Kronos Quartet stał się jednym z najbardziej utytułowanych i poważanych zespołów naszych czasów. Wykonał setki koncertów na całym świecie, wydał 45 albumów, zamówił przeszło 750 nowych utworów oraz aranżacji na kwartet smyczkowy. W 2011 roku, Kronos Quartet jako jedyny zespół na świecie miał w swoim dorobku dwie z najbardziej prestiżowych nagród w dziedzinie muzyki ? ?Polar Music Prize? oraz ?Avery Fisher Prize?. Istotnym elementem aktywności kwartetu są starannie budowane wieloletnie relacje o często bliskim, prywatnym charakterze z najznamienitszymi kompozytorami naszych czasów, takimi jak, m.in. Terry Riley, Philip Glass, Steve Reich (Stany Zjednoczone); Franghiz Ali-Zadeh (Azerbejdżan); Henryk Górecki (Polska); Osvaldo Golijov (Argentyna). Wśród wielkich osobowości muzycznych z całego świata, z którymi zespół współpracuje, znajdują się artyści tacy jak: wirtuoz chińskiej lutni pipa Wu Man; legendarna bollywoodzka pieśniarka Asha Bhosle; inuicka pieśniarka Tanya Tagaq; meksykańscy rockmani Café Tacuba; sławna azerska pieśniarka Alim Qasimov; czy legenda amerykańskiej sceny piosenki, songwriter Tom Waits. Powołane przez muzyków stowarzyszenie Kronos Quartet/Kronos Performing Arts Association stawia sobie za cel wsparcie merytoryczne oraz pomoc młodemu pokoleniu uzdolnionych muzyków i kompozytorów, a także wspólne tworzenie, wykonywanie oraz rejestracje nowych utworów. Pięć miesięcy każdego roku kwartet spędza w trasie koncertowej, pojawiając się w najbardziej prestiżowych salach koncertowych świata oraz na najważniejszych festiwalach. Dyskografia Kronos Quartet jest niezwykle bogata ? wydany nakładem wytwórni Nonesuch album pt. Pieces of Africa (1992), stanowiący prezentację twórczości kompozytorów o afrykańskich korzeniach, błyskawicznie uplasował się w czołówce rankingu Classical and World Music magazynu Billboard; album pt. Nuevo (2002), będący przekrojową prezentacją meksykańskiej kultury muzycznej, nominowany został do ?Nagrody Grammy?; Lyric Suite Albana Berga (2003), uhonorowane zostało ?Nagrodą Grammy?; czy w końcu głośny album Floodplain (2009), prezentujący muzykę z regionów świata targanych przeróżnymi konfliktami.
Zdjęcia z dzisiejszego  ( 16 września ) koncertu – Jan Graczyński / INFO Kraków24[nggallery id=641]