Foto: www.krakow.pl
Muzeum Armii Krajowej im. gen. Emila Fieldorfa ?Nila” w Krakowie zaprasza na wystawę czasową ?Niezłomni / historie wyklęte”, poświęconą Zrzeszeniu ?Wolność i Niezawisłość” i ?Żołnierzom Wyklętym”. W Muzeum będzie można obejrzeć m.in. fotografie oraz przedmioty związane z życiem ?Żołnierzy Wyklętych”. Wernisaż wystawy odbędzie się 24 lutego (o godz. 17:00).
Data i tematyka wernisażu nie są przypadkowe, ponieważ w 2015 roku przypada 70. rocznica utworzenia organizacji WiN, której pełna nazwa brzmiała: Ruch Oporu bez Wojny i Dywersji ?Wolność i Niezawisłość”. Była to organizacja cywilno-wojskowa o charakterze antykomunistycznym, powstała 2 września 1945 roku, tuż po zakończeniu II wojny światowej. Dla wielu polskich patriotów wojna trwała jednak nadal, zmienił się jedynie okupant. WiN miał początkowo działać ?bez wojny i dywersji”, za pomocą walki politycznej i działalności propagandowej. Mimo to od samego początku zrzeszeniu podporządkowane zostały liczne oddziały partyzanckie. Żołnierze, wchodzący w skład oddziałów, toczyli zbrojną walkę z oddziałami Armii Czerwonej, NKWD, Korpusu Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Urzędu Bezpieczeństwa, Milicji Obywatelskiej i Ludowego Wojska Polskiego, odnosząc wiele sukcesów, jak chociażby w Grębowie i Ostrowach Tuszowskich, gdzie oddział mjr. Hieronima Dekutowskiego ?Zapory” pokonał wielokrotnie liczniejsze oddziały KBW i UB.
Przez cały okres PRL-u nazywano ich ?Żołnierzami Wyklętymi”, ponieważ oficjalna propaganda przedstawiała ich jako bandytów i zdrajców. Od kilkunastu lat pamięć o walce ?Wyklętych” na rzecz niepodległej Polski jest systematycznie przywracana. Coraz częściej określa się ich również mianem ?Żołnierzy Niezłomnych”, dla upamiętnienia heroicznej walki o wolność i suwerenność ojczyzny. Wystawa w Muzeum Armii Krajowej opowie o ich bohaterskiej postawie, zarówno cywilnej, jak i wojskowej.
1 marca przypada Narodowe Święto Pamięci ?Żołnierzy Wyklętych”. Tego dnia w 1951 r. w mokotowskim więzieniu w Warszawie wykonano wyrok śmierci na siedmiu członkach IV Zarządu Głównego Zrzeszenia ?Wolność i Niezawisłość”: Łukaszu Cieplińskim, Adamie Lazarowiczu, Józefie Batorym, Franciszku Błażeju, Mieczysławie Kawalcu, Karolu Chmielu i Józefie Rzepce. Fotografie tych osób znajdują się w zbiorach Muzeum i zostaną zaprezentowane na wystawie, podobnie jak fotografie oddziałów partyzanckich walczących z komunistyczną władzą, a także liczne przedmioty związane z ?Wyklętymi”, m.in. pas majora Zygmunta Szendzielarza ?Łupaszki”, jednego z najbardziej zasłużonych i znanych ?Żołnierzy Wyklętych”. Oprawę wystawy stanowić będą obrazy ?Wyklętych”, które powstały 23 listopada 2014 r. podczas Dnia Otwartych Drzwi Muzeów Krakowskich.
