Fot. Jan Graczyński
2 miliony 53 tysiące osób z całego świata odwiedziło w 2016 r. tereny byłego niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego i zagłady Auschwitz i Auschwitz II-Birkenau. To rekord w historii Miejsca Pamięci, które w tym roku obchodzić będzie 70. rocznicę utworzenia.
W pierwszej dziesiątce krajów, z których przyjeżdżają odwiedzający, znalazły się: Polska (424 tys.), Wielka Brytania (271 tys.), USA (215 tys.), Włochy (146 tys.), Hiszpania (115 tys.), Izrael (97 tys.), Niemcy (92 tys.), Francja (82 tys.), Czechy (60 tys.) oraz Szwecja (41 tys.).
Niezwykłym wydarzeniem w ubiegłym roku były Światowe Dni Młodzieży. W ciągu 12 dni, podczas których Miejsce Pamięci mogli zwiedzać wyłącznie uczestnicy ŚDM, przez autentyczny teren byłego obozu przeszło 155 tysięcy osób. Rekordową frekwencję odnotowano 26 lipca, kiedy to Miejsce Pamięci odwiedziło 21 tysięcy pielgrzymów. Nigdy wcześniej jednego dnia tak ogromna liczba osób nie zwiedziła terenu byłego obozu. Największą miesięczną frekwencję odnotowano w sierpniu ? 271,225 odwiedzających.
? W dzisiejszym świecie ? targanym przez konflikty, wzrost poczucia niepewności i wzmacnianie wydźwięku populizmów w dyskursie publicznym ? konieczne jest ponowne wsłuchanie się w najczarniejsze ostrzeżenia przeszłości ? powiedział dr Piotr M. A. Cywiński, dyrektor Muzeum i Miejsca Pamięci. ? Nie tak znowu dalekiej przeszłości, której bolesne skutki są nadal odczuwane przez świadków żyjących wśród nas, przez ich rodziny i kolejne pokolenia. W dobie tak szybkich zmian kulturowych i cywilizacyjnych musimy na nowo rozpoznać granice, poza którymi szaleństwo zorganizowanej nienawiści i zaślepienia może znowu umknąć jakiejkolwiek kontroli ? dodał.
W tym celu przejście przez tereny poobozowe stanowi unikatowe doświadczenie edukacyjne. Aż 73 procent odwiedzających (niemal 1,5 miliona osób) zwiedziło Miejsce Pamięci z jednym z 286 edukatorów-przewodników Muzeum, którzy o historii Auschwitz opowiadają w prawie 20 językach.
? Tak duża liczba języków oprowadzania jest rzeczą wyjątkową na skalę światową. Jest to tym bardziej istotne, gdyż zwiedzanie z edukatorem daje najpełniejszą możliwość poznania autentycznej poobozowej przestrzeni i losów ofiar Auschwitz ? powiedział Andrzej Kacorzyk, dyrektor Międzynarodowego Centrum Edukacji o Auschwitz o Holokauście.
Przyjęcie tak ogromnej liczby odwiedzających umożliwia elektroniczny system rezerwacji na visit.auschwitz.org. Dzięki temu możliwe jest stworzenie odpowiednich i bezpiecznych warunków zwiedzania historycznej, chronionej konserwatorsko przestrzeni poobozowej.
W ubiegłym roku do wielu form zwiedzania z edukatorem dołączono możliwość pogłębionego 6-godzinnego zwiedzania w języku niemieckim dla osób przyjeżdżających indywidualnie. W 2016 r., poza 61 tysiącami grup zorganizowanych, przewodnicy oprowadzili aż 310 736 tysięcy osób, które do Miejsca Pamięci przyjechały indywidualnie.
? Wnioski płynące z analiz systemu rezerwacji wskazują na konieczność dalszych prac nad udostępnianiem Miejsca Pamięci. Terminy wizyt można w tej chwili rezerwować z rocznym wyprzedzeniem. Ze względu na to podjęliśmy decyzję, że od marca teren byłego obozu będzie można zwiedzać już od godziny 7.30 – powiedział Andrzej Kacorzyk.
Poza oprowadzaniem ogromnej liczby osób zwiedzających ważną częścią działań edukacyjnych Muzeum są specjalistyczne projekty edukacyjne. W 2016 r. we wszystkich programach Międzynarodowego Centrum Edukacji o Auschwitz i Holokauście wzięło udział ponad 12 tysięcy uczestników. Centrum koordynowało także działania ponad 300 wolontariuszy, praktykantów i stażystów z całego świata, którzy poprzez pomoc w codziennej pracy Muzeum poznają Miejsce Pamięci i jego historię.
Ważną częścią przekazu bezpośredniego są także media społecznościowe, których siła przekazu cały czas wzrasta. Dzięki nim każdego dnia w przestrzeni wirtualnej pojawiają się m.in. informacje historyczne, fotografie, opisy najważniejszych wydarzeń w Miejscu Pamięci. Prawie 230 tysięcy osób korzysta z muzealnego profilu na Facebooku, ponad 30 tysięcy obserwuje konto Muzeum na Twitterze, a 22 tysiące na Instagramie. W 2016 r. na stronie www.auschwitz.org odnotowano ponad 43 miliony odsłon.
W 2016 r. wydarzenia w Miejscu Pamięci relacjonowało kilkuset dziennikarzy z całego świata. Odbyło się również pierwsze seminarium przeznaczone dla tej grupy zawodowej, w którym wzięli udział m.in. korespondenci mediów zagranicznych w Polsce. Produkcje dokumentalne w Miejscu Pamięci realizowało natomiast 150 ekip filmowych.
