Przemierzając kraj naszych słowackich sąsiadów na południe od Tatr, natkniemy się na wiele miejsc, które zaspokoją nasze potrzeby w zakresie aktywnej rekreacji, wyciszającego relaksu i refleksji wspomagającej rozwój osobisty. Nie wszystkie znajdziecie w przewodnikach na pierwszych miejscach rankingowych, ale może to i dobrze. Polecamy je gorąco i subiektywne !
Rekreacja:
Bachledowa Dolina (Ždiar) ośrodek Bachledka Ski&Sun to całoroczna aktywność w 3 dolinach: zimą sporty zimowe, latem parki rozrywki, ścieżki rowerowe i trasy górskie. Hitem jest Ścieżka w Koronach Drzew (słowacka nazwa: Chodnik Korunami Stromov) o długości 1234 m wraz z wieżą widokową wysoką na 32 m, z widokiem na Tatry, Pieniny i Babią Górę. Obok park linowy o nazwie „Królestwo Lasu” i tor bobslejowy. Kolejka gondolowa funkcjonuje całorocznie, zimą działają wyciągi krzesełkowe dla narciarzy.
Cały kompleks „bez barier” zaprojektowany jest w zgodzie z przyrodą, pokrycie dachów stanowią rośliny, jest dostępny dla osób z ograniczona sprawnością ruchową. Można wypożyczyć wózek inwalidzki czy nosidełko dla dzieci. Jest też wypożyczalnia rowerów, w tym elektrycznych. W kompleksie gościom służy wkomponowana w krajobraz restauracja panoramiczna i komfortowe apartamenty.
Słowacki Przełom Dunajca ( Červený Klaštor)
Rzekę Dunajec wodniacy pokonują kajakami lub pontonami, jednak najbardziej popularne są spływy tratwami flisackimi. Trasy spływów Dunajcem na Słowacji to dwa warianty: z przystani Majere-Kvašné Lúky do Lesnicy to 11 km, z przystani Červený Klaštor do Lesnicy to 9 km. Po drodze flisacy w regionalnych strojach opowiadają barwne historyjki i legendy pienińskie. Polscy turyści rozumieją dobrze te opowieści, słowaccy flisacy są biegli w naszym języku…
W Lesnicy trafiamy do kultowego miejsca: Chaty Pieniny . Gazduje tu od 30 lat ambasador góralskiej kultury i prekursor lokalnej turystyki, Jan Gondek, autor książki „Pieniny s Goralom z Góralem with a Goral”, opiewającej w trzech językach: słowackim, polskim i angielskim dzieje flisactwa, Góralszczyzny, piękno Pienin i Zamagurza, nieujarzmioną przyrodę i warunki życia w górskich klimatach. Warto tu się zatrzymać i poznać gospodarza. Powrót ze spływu to odcinek na terenie Pienińskiego Parku Narodowego do Czerwonego Klasztoru, możemy przemierzyć go pieszo, na rowerze lub konną bryczką.
Resort Levočská Dolina (nieopodal Lewoczy )
Lewoczska Dolina to spokojna i piękna zielona przestrzeń. Kameralna stacja narciarska posiada wyciąg orczykowy i 4 trasy zjazdowe o różnej trudności (w tym jedna czarna). Stawy wędkarskie z ekologicznie czystą wodą zapraszają wędkarzy i oferują możliwość oprawienia złowionej ryby lub przyrządzenia je w restauracji ośrodka. Turyści korzystają z wypożyczalni rowerów, w tym elektrycznych, kręgielni i siłowni. Wokół rozlokowane są liczne trasy piesze i rowerowe o różnej trudności.
Relaks
Kąpielisko termalne Thermal Park Vrbov ( okolice Keżmarku) – kąpielisko z tradycjami, wykorzystujące wodę mineralizowaną, oddziałującą leczniczo na układ ruchowy, oddechowy, nerwowy, sercowo-naczyniowy i skórę. Skład chemiczny wody geotermalnej jest wapniowo-magnezowy, wodorowęglanowy, siarczanowy. Źródło wody wypełniającej baseny to dwa odwiertów sięgających głębokości 1742 m i 2502 m, a jego temperatura osiąga 59°C, podczas gdy w basenach utrzymywana jest temperatura od 26 do 38°C. Doskonały relaks zapewniają zamontowane w basenach dysze z prądami bieżącej wody, które pozwalają rozluźnić napięte mięśnie. Kąpielisko obejmuje latem 10 basenów ( w zimie 5), w tym 4 dla dzieci, zjeżdżalnię, basen pływacki, zabiegi masażu tajskiego, gastronomię. Rozległy teren zapewnia spokojny wypoczynek, relaks i spokój.
Smerdžonka w Pieninach (Červený Klaštor)
Kurort z bogatą historią o statusie uzdrowiska klimatycznego sąsiaduje z kompleksem muzealnym klasztoru Kamedułów w Czerwonym Klasztorze. Oferuje terapie skuteczne dzięki połączeniu leczniczych właściwości wód siarczkowych o nazwie Smerdžonka i dobrodziejstw pienińskiego klimatu. Zalecane w leczeniu chorób skóry, układu pokarmowego, narządów ruchu czy systemu nerwowego.
Biokąpielsko Lewoczska Dolina – Resort Levočská Dolina biokúpalisko
Ośrodek Levoczska Dolina znany jest przede wszystkich wśród aktywnie wypoczywających, a obok zakwaterowania i gastronomii oferuje letnie otwarte kąpielisko ekologiczne, które jest szczególnie cenione przez alergików. Jest to unikalny zbiornik wodny, gdzie woda utrzymywana jest w czystości bez użycia chemikaliów, za pomocą naturalnych metod filtrowania. Kąpielisko ma płytką część dla dzieci oraz głębszą, dla pływających. W ośrodku jest dostępny kompleks wellnes, kręgielnia i siłownia.
Refleksja
Bachledka Ski&Sun : Ścieżka w Koronach Drzew i Królestwo Lasu poza aktywnościami również spora porcja edukacji. Na drewnianej kładce i wśród pozostałych atrakcji rozmieszczone są stanowiska edukacyjne w trzech językach: słowackim, polskim i angielskim. Turyści dzięki nim poznają chronione zwierzęta i roślin, unikalny charakter tego obszaru, działanie sił przyrody czy wykorzystanie gatunków drzew.
Wieś Ždiar: Ździar to mała, urokliwa wieś, w której wciąż żywy jest folklor góralski. Jego przejawem są między innymi działające tu liczne zespoły regionalne, a większość mieszkańców wciąż posługuje się w życiu codziennym gwarą i żywo kultywuje góralskie tradycje i ludowe zwyczaje. Mieści się tu muzeum regionalne z ciekawą ekspozycją etnograficzną, prezentująca typowe wyposażenie XIX-wiecznej drewnianej chaty ździarskiej.
Pieniny : Podczas wędrówek po terenie Pienińskiego Parku Narodowego, np. wracając ze spływu wzdłuż Dunajca, korzystamy z przystanków edukacyjnych na ścieżce dydaktycznej, prezentujących bogactwo flory i fauny, ciekawostki pienińskie, kwestie bezpieczeństwa w górach.
Czerwony Klasztor ( Červený Klaštor ) Zespół klasztorny z późnego średniowiecza, założony został w XIV wieku przez Kartuzów, przejęty w XVIII wieku przez Kamedułów. Klasztorne muzeum prezentuje oryginalne artefakty, malowidła stropowe i dzieła sztuki sakralnej. Na dziedzińcu zwiedzamy pozostałości eremów, cmentarz, ogród ziołowy i zachowaną pustelnię przeora klasztoru. Muzealne wnętrza kryją przedmioty związane z pracą i życiem klasztornym, w tym unikalną kopię cennego egzemplarza Biblii w słowackim przekładzie. Ciekawa postacią jest Brat Cyprian, XVIII wieczny botanik i medyk, założyciel klasztornej apteki, zwany też Latającym Mnichem dzięki legendarnym próbom wzniesienia się na prototypie paralotni.
Historyczne miasto Królewskie Kieżmark (Kežmarok) w Kotlinie Popradzkiej, pod Tatrami. Wielokulturowa skarbnica historii, położona na szlaku handlowym, bogata handlem i rzemiosłem. Nazwa pochodzi od niemieckich słów Käsemarkt, czyli „targ serowy”. Podziwiamy tu ratusz i uliczki zabudowane historycznymi domami, a najciekawszym budynkiem miasta jest artykularny drewniany kościół pod wezwaniem św. Trójcy z 1717 roku, wpisany na listę UNESCO.
Z kościołem sąsiaduje budynek dawnego liceum ewangelickiego z XVII wieku, mieszczący bibliotekę – skatalogowany zbiór niezwykle cennych ksiąg, ok. 150 tys. tomów. Kieżmarski obronny zamek miejski to świadectwo barwnej historii miasta, a ekspozycja prezentuje dzieje miasta od jego powstania aż do lat 30. XX wieku na tle historii władających nim rodów Zapolyia i Thököly.
Lewocza – Spiska Skarbnica UNESCO: historyczne miasto otoczone średniowiecznym murem o długości ok. 2 km, w tym dwie bramy i 6 baszt. Przez wiele wieków kwitł tu handel, rzemiosło, sztuka, nauka i miasto było metropolią Spisza. W centrum króluje obszerny rynek okolony zabytkowymi kamienicami, z ratuszem mieszczącym muzeum, kościołem św. Jakuba z wieżą widokową. Turyści szczególnie upodobali sobie średniowieczny pręgierz- „klatkę hańby”.
Miasto rozsławił Majster Pavol z Lewoczy, twórca rzeźb gotyckich, porównywany do Wita Stwosza. Ołtarze jego dłuta oraz prace rzeźbiarskie z jego szkoły są ozdobą kościoła św. Jakuba obok ławy zbudowanej w 1494 roku na zjazd czterech braci Jagiellonów, w tym królów Polski I Węgier. Dostępna dla zwiedzających Wieża kościelna pozwala spojrzeć na bajkowe miasteczko pełne zabytkowych budowli z lotu ptaka.
Spiski Zamek wraz ze Spiską Kapitułą wpisane na listę UNESCO to świadkowie najdawniejszej historii Spisza. Zamek pełnił funkcje obronne już od przełomu XI/XII wieku, wielokrotnie przebudowywany prezentuje nam części romańskie, gotyckie, Dolny i Górny Zamek, wieżę obronną i muzeum zamkowe. W Spiskim Podgrodziu zrekonstruowano Synagogę z XIX wieku w stylu mauretańskim, obecnie mieszczące w synagodze znajduje się sala wystawowo-koncertowa.
Poczesne miejsce wśród skarbów Słowacji zajmuje Spiska Kapituła, siedziba biskupów Spisza, zwana „słowackim Watykanem”. Do 1948 roku było to samodzielne miasteczko warowne; obecnie dzielnica miasta Spiskie Podgrodzie. Katedra św. Marcina to jeden z najcenniejszych zabytków Słowacji
Marianska Hora
Na wzgórzu nad Lewoczą widnieje biała wieża kościoła – to Marianska Hora, święte miejsce katolików, którzy przybywają tu zwłaszcza podczas lipcowej pielgrzymki. To miejsce nawiedził w roku 1995 roku papież Jan Paweł II w obecności około sześciuset pięćdziesięciu tysięcy wiernych biorących udział w uroczystości. Początek powstania i historia lewoczskiej świątyni sięga XIII wieku, a Franciszkanie, rozpowszechniający kult mariański, wyświęcili na górze kapliczkę Nawiedzenia Najświętszej Panny Marii pod koniec XIV wieku. Nowy kościół w stylu neogotyckim w 1984 roku podniesiono do rangi Bazyliki Mniejszej. Niezwykłe otoczenie sprawia, że wierni w tym miejscu znajdą spokój, optymizm i straconą nadzieję.
Spišský salaš – Spišské Podhradie: Ukoronowaniem wypoczynku w tej części Słowacji będzie „bacowskie jadło” z regionalną kuchnią Spisza w Spiskim Podgrodziu: bryndzowe haluszki, kapustowe strapaczki i knedle podawane z wyborną baraniną i kiełbaskami, przy regionalnych napojach i góralskiej muzyce w pamięci na długo pozostaną i będziemy chcieli tu powrócić.
Tekst powstał we współpracy ze Slovakia Travel www.slovakia.travel/pl i Regionalną Organizacją Turystyczną Tatry – Spisz – Pieniny www.tatryspispieniny.sk/pl
