Na krańcach Europy – wizyta krakowskich policjantów w Islandii
Funkcjonariusze Komendy Wojewódzkiej Policji w Krakowie byli gośćmi Policji islandzkiej (isl. Ríkislögreglan) w dniach 12-16 września br. Celem wizyty było rozpatrzenie możliwości podjęcia współpracy w zakresie finansowanych przez Unię Europejską szkoleń policjantów specjalizujących się w zarządzaniu kryzysowym.
Gośćmi islandzkiej Policji byli nadkom. Magdalena Balawajder i podinsp. Paweł Karnas. Program pobytu był bardzo obszerny i obejmował wizyty w departamentach Komendy Głównej Policji w Rejkiawiku, w tym w Wydziale Współpracy Międzynarodowej, Centrum Działań Poszukiwawczych i Ratowniczych, Centrum Zarządzania Kryzysowego, a także spotkania w Akademii Policyjnej, siedzibie Obrony Cywilnej, straży pożarnej i pogotowia ratunkowego, siedzibie ochotniczej organizacji ratunkowej w Hella.
Bardzo interesującym punktem programu było spotkanie z panem Michałem Gierwatowskim, konsulem Rzeczypospolitej Polskiej w Islandii, honorowym członkiem IPA, życzliwym dla policjantów (o czym świadczą policyjne drobiazgi w gabinecie), który objaśnił zawiłości islandzkiej historii, tradycji, kultury, języka i współczesności.
Trudy pracy policyjnej w kraju surowej przyrody, rozległych pustkowi i niewielu skupisk ludzkich pokazała wyprawa samochodem terenowym na grań ?órsmörk i lodowiec Mýrdalsjökull w pobliżu sławnego wulkanu Eyjafjallajökull (w skrócie E15), który przed rokiem sparaliżował ruch lotniczy w dużej części świata. Specjalnie przystosowana do służby w trudnych warunkach terenówka sprawowała się bez zarzutu w licznych konfrontacjach z rzekami, stromymi wzniesieniami czy wulkanicznymi piaskami.
Opracowany przez policję i przez nią zarządzany, oparty na solidarności i współpracy mieszkańców, islandzki model zarządzania kryzysowego przy wystąpieniu katastrof naturalnych, przede wszystkim wybuchów wulkanów i następujących po nich powodzi, uchodzi za jeden z najlepszych na świecie i w dość zgodnej opinii ekspertów warto go skonfrontować przede wszystkim z rozwiązaniami japońskimi.
Specyfiką systemu są częste szkolenia ludności, bardzo ścisła współpraca policji z organizacjami ochotniczymi oraz strażą pożarną, magazynowanie dużych ilości sprzętu i materiałów, wyznaczenie wielu osób w społecznościach do pełnienia konkretnych ról w czasie ewakuacji (np. niektórzy mają obowiązek sprawdzenia domostw sąsiadów w podeszłym wieku). Pracę policjantom ułatwiają też regulacje prawne, np. obywatele są ewakuowani przymusowo. Istotnym elementem systemu są prognozy wystąpienia katastrof oraz komputerowe modele ich przebiegu, zgodnie bowiem z najbardziej pesymistycznymi scenariuszami niektóre zamieszkane regiony zostaną zalane wodą wytopioną z lodowców przez lawę w ciągu zaledwie 7 minut od wybuchu wulkanu. Taka skala zagrożeń wymusiła powstanie efektywnego systemu.
Policjanci islandzcy, ze względu na szczupłość populacji na wyspie oraz tradycję, są obciążeni zadaniami, które zazwyczaj nie należą do stróżów prawa w innych krajach. Pobierają niektóre podatki, nadzorują ochotnicze organizacje ratunkowo-poszukiwawcze, a każdy z 15 komendantów rejonowych udziela ? także swoim podwładnym – ślubów i rozwodów (tych ostatnich oczywiście nieco później).
Uczestnicy wizyty dziękują chief superintendentowi (Yfirlögreglu?jónn) Sveinnowi Kristjánowi Rúnarssonowi oraz komisarzowi policji (Lögreglustjóri) Kjártanowi ?orkelssonowi z policji islandzkiej za ich opiekę i pomoc podczas pobytu na wyspie. Podziękowania za sfinansowanie przedsięwzięcia należą się również Fundacji Rozwoju Systemu Edukacji.
Źródło: Komenda Wojewódzka Policji w Krakowie