W całej Polsce rozpoczął się Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań 2021. Taki spis odbywa się co 10 lat i jest jedynym badaniem, które pozwala na pozyskanie szczegółowych informacji o liczbie ludności, jej terytorialnym rozmieszczeniu, strukturze demograficzno-społecznej i zawodowej, a także o ilościowym i jakościowym stanie zasobów mieszkaniowych i budynkowych. Udział w spisie ludności jest obowiązkowy.
Spis trwa od 1 kwietnia do 30 czerwca. Dane zebrane w ramach prac spisowych są wykorzystywane do opracowań, zestawień i analiz statystycznych, do tworzenia i aktualizacji przez prezesa Głównego Urzędu Statystycznego operatu do badań statystycznych.
Pytania dotyczą m.in. charakterystyki demograficznej i aktywności ekonomicznej osób, poziomu wykształcenia oraz stanu i charakterystyki zasobów mieszkaniowych.
Spisowi podlegają:
- osoby fizyczne stale zamieszkałe i czasowo przebywające w mieszkaniach, budynkach i innych zamieszkanych pomieszczeniach niebędących mieszkaniami,
- osoby fizyczne niemające miejsca zamieszkania
- mieszkania, budynki, obiekty zbiorowego zakwaterowania i inne zamieszkane pomieszczenia niebędące mieszkaniami.
Spis dokonywany jest:
- samodzielnie za pośrednictwem aplikacji internetowej na stronie internetowej GUS
- w wywiadzie telefonicznym przeprowadzanym przez rachmistrza spisowego
- w wywiadzie bezpośrednim przeprowadzanym przez rachmistrza spisowego, jeśli pozwoli na to sytuacja epidemiczna.
Uwaga na oszustów!
Z uwagi na sytuację epidemiczną przez cały kwiecień odbywać się będzie wyłącznie samospis internetowy oraz telefoniczny „Spis na żądanie”. Rachmistrzowie spisowi rozpoczną wywiady telefoniczne (będą dzwonić do respondentów) i bezpośrednie dopiero na początku maja, dlatego wszelkie wątpliwości i podejrzane sytuacje (w szczególności otrzymania w kwietniu telefonu od osoby przedstawiającej się jako rachmistrz spisowy lub wizyty osoby przedstawiającej się jako rachmistrz spisowy w domu) należy zgłosić.
W razie wątpliwości tożsamość rachmistrza spisowego można potwierdzić pod numerem telefonu 12 279 99 99. O skierowaniu rachmistrzów spisowych do przeprowadzania wywiadów telefonicznych lub bezpośrednich Urząd Statystyczny będzie informować na stronie BIP oraz w mediach. Należy także śledzić komunikaty zamieszczanych na stronie internetowej spis.gov.pl.
Jeśli zobowiązany do wpisu mieszkaniec Polski nie będzie miał możliwości spisania się samodzielnie – urzędy statystyczne, urzędy wojewódzkie, urzędy miast i gmin każdemu zainteresowanemu udostępnią odpowiednie pomieszczenia i sprzęt do wykonania samospisu.
Lista miejsc, w których będzie można dokonać samospisu, została opublikowana na stronie internetowej Głównego Urzędu Statystycznego.
Wszystkie przekazywane w czasie spisu dane obejmuje tajemnica statystyczna – są należycie i starannie zabezpieczone oraz nie zostaną nikomu ujawnione. Dokładny zakres informacji zbieranych w Narodowym Spisie Powszechnym dostępny jest w załączniku nr 1 do ustawy z 9 sierpnia 2019 r. o narodowym spisie powszechnym ludności i mieszkań w 2021 r. (Dz.U. poz. 1775 z późn. zm.).
Więcej informacji o NSP 2021 można uzyskać na stronie internetowej spis.gov.pl, albo dzwoniąc pod numer infolinii spisowej: 22 279 99 99.
Dodatkowe pytania związane z realizacją spisu powszechnego w województwie małopolskim można kierować do Wojewódzkiego Biura Spisowego w Urzędzie Statystycznym w Krakowie – tel.: 12 42 04 050, e‑mail: WBS_Krakow@stat.gov.pl.
Główny Urząd Statystyczny przypomina, że odmowa udziału w narodowym spisie powszechnym wiąże się z możliwością nałożenia kary grzywny przez sąd w wysokości do 5 tys. zł. Zgodnie z ustawą z 29 czerwca 1995 r. o statystyce publicznej:
- kto narusza tajemnicę statystyczną, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3 (art. 54),
- kto w celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub osobistej wykorzystuje dane statystyczne, z którymi zapoznał się w związku z wykonywaniem pracy lub czynności na zlecenie prowadzącego badanie statystyczne statystyki publicznej, podlega karze pozbawienia wolności do lat 5 (art. 55),
- kto wbrew obowiązkowi przekazuje dane statystyczne niezgodne ze stanem faktycznym, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. W wypadku mniejszej wagi sprawca podlega grzywnie (art. 56),
- kto wbrew obowiązkowi odmawia wykonania obowiązku statystycznego albo udzielenia informacji w spisie powszechnym lub innym badaniu statystycznym, podlega grzywnie (art. 57),
- kto wbrew obowiązkowi przekazuje dane statystyczne po upływie oznaczonego terminu, podlega karze grzywny (art. 58).