Wojewódzki Program Ochrony Powietrza nakłada na miasto obowiązek stworzenia Strefy Czystego Transportu (SCT) wewnątrz drugiej obwodnicy. Przepisy dla Małopolski powstały w oparciu o nowelizację Ustawy o Elektromobilności i Paliwach Alternatywnych. Kraków został zobligowany, aby wprowadzić takie rozwiązanie do 24 grudnia 2022 r.
Kraków podejmuje działania zmierzające do osiągnięcia neutralności klimatycznej. Pierwszym etapem tych działań była m.in. wymiana palenisk węglowych, tzw. kopciuchów, która przyniosła widoczne efekty.
Pożądanego efektu nie da się jednak osiągnąć jeśli nie zadbamy również o redukcję zanieczyszczeń komunikacyjnych. Najbardziej emitującymi zanieczyszczenia są kilkunasto- i kilkudziesięcioletnie samochody podróżujące po naszym mieście. Szerokie badania przeprowadzone w 2019 r. w Krakowie pokazało, że 12 proc. aut emituje aż połowę wszystkich zanieczyszczeń samochodowych. Te 12 proc. to przede wszystkim kilkunastoletnie lub starsze diesle. Z badań emisji spalin w ruchu ulicznym wynika, że silniki produkowane od 2006 r. zanieczyszczają znacząco mniej.
Strefy Czystego Transportu zostały wprowadzone już w ponad 250 miastach w Europie. Po wprowadzeniu takiej strefy np. w Londynie, zanieczyszczenie powietrza dwutlenkiem azotu spadło o 40 proc., w Berlinie podobne pomiary pokazały spadek zanieczyszczeń o 25 proc. dla dwutlenku azotu i 60 proc. dla pyłów. Dlatego wierzymy, że działania te w końcowym efekcie znacząco zredukują zanieczyszczenia emitowane do powietrza w naszym mieście, ale też ochronią zdrowie i poprawią jakość życia mieszkańców.
Przede wszystkim, co warte podkreślenia, SCT to nie zakaz poruszania się samochodem, tylko zachęta do tego by nie używać tych najbardziej zatruwających powietrze i najmniej ekologicznych. Aktualnie jesteśmy na etapie przygotowywania scenariuszy na jakich zasadach i które pojazdy, z jakimi normami Euro będą mogły wjeżdżać do Strefy Czystego Transportu. Z przygotowanymi projektami będziemy chcieli wyjść do mieszkańców w ramach konsultacji, które pokażą nam jaki wariant wprowadzenia SCT jest najbardziej akceptowalny przez krakowian. Oczywiście w ramach konsultacji mieszkańcy będą mogli zaproponować jak chcą, aby wyglądały najważniejsze dla nich zmiany w zapisach dotyczących strefy. Wtedy przy wspólnie określonym celu, będziemy wiedzieć w jakim okresie czasu i jakie efekty jesteśmy w stanie osiągnąć. Wypracowany wariant zostanie przekazany Radzie Miasta Krakowa ze wszystkimi danymi i wnioskami, tak by zdecydowała ona poprzez uchwałę o ostatecznych zasadach strefy.
Mając na uwadze zmiany jakie zostaną wprowadzone wewnątrz drugiej obwodnicy, mamy świadomość, że części osób, które na co dzień podróżują samochodem, trzeba będzie pomóc.
Dla mieszkańców samej SCT, czyli wewnątrz drugiej obwodnicy, planujemy okres przejściowy dla wprowadzanych zmian. Długość tego okresu oraz pozostałe szczegóły zostaną wypracowane podczas konsultacji w przyszłym roku. W związku z tym, aby nie wykluczać nikogo komunikacyjnie szukamy rozwiązań rekompensujących wprowadzane zmiany. Pierwszą propozycją dla osób, które zrezygnują z pojazdu będzie dwuletni bilet do podróżowania Komunikacją Miejską w Krakowie, który według przeprowadzonych przez miasto badań wśród mieszkańców, jest najbardziej oczekiwanym wsparciem. Dla aktywnych fizycznie mieszkańców prawdopodobnie zaproponujemy atrakcyjne dofinansowanie do zakupu roweru ze wspomaganiem elektrycznym.
