Turcja jest na tyle rozległym i różnorodnym krajem, że nawet kilka wizyt nie wyczerpuje potencjału kulinarnego jakim dysponuje to państwo położone na rozdrożu kontynentów i kultur. Podróż do dawnej Bitynii, której historia sięga 377 roku p.n.e., będzie także podróżą obfitującą w nieznane smaki Anatolii.
Piżmian jadalny to roślina kwitnąca z rodziny malw. Posiada on jadalne zielone strąki nasion, które przypominają fasolkę szparagową. Częściej jest nazywany okrą, a jej pochodzenie jest nie do końca znane. Niektórzy twierdzą, że przywędrowała z Afryki, inni, że z Azji. Pierwsze zapiski o potrawach z okry datowane są na rok 1216 i pochodzą z Egiptu, gdzie także znaleziono jej wizerunki na świątyniach faraonów.
Roślina okry dorasta do ponad 2 metrów wysokości, rozwijając efektowne żółtawobiałe kwiaty. Owoce mają postać zielonych torebek o długości 10-20 cm i w przekroju poprzecznym są pięcio- albo sześciokątne z widocznymi białymi nasionami, które są otoczone śluzem.
Okra jest zdrowa, ma delikatny smak i ma właściwości zagęszczania potraw
Okra może być gotowana, smażona, marynowana i używana jako dodatek do potraw. Można ją także spożywać na surowo i stąd jest często składnikiem tureckich sałatek.
Strąki okry zawierają mnóstwo ważnych składników pokarmowych w formie witamin, minerałów, pierwiastków śladowych i błonnika. Mała wartość energetyczna okry jest bardzo korzystna dla osób, które chcą zredukować swoją masę, a duża zawartość błonnika pozytywnie wpływa na florę jelitową, ponieważ usuwa tłuszcz i bakterie oraz zapewnia dobre trawienie. Udowodniono, że okra obniża poziom cholesterolu.
Şalgam w kolorze przypomina barszcz czerwony, a jego smak jest wyraźnie słony
Prozdrowotne działanie okry na pewno wzmocni turecki napój, który zyskał potoczną nazwę „şalgam”. Jego cierpko – słony smak uzyskuje się dzięki fermentacji jednego z gatunków rzepy. Sama rzepa jednak nie wystarczy – proces produkcji obejmuje użycie wyselekcjonowanych gatunków marchwi, kaszy bulgur i soli kamiennej.
Francuski podróżnik, przyrodnik i pisarz Pierre Belon opisał tradycyjną metodę produkcji napoju w XVI wieku. Wtedy zajmowała ona 10-12 dni. Od 1996 roku w Turcji istnieją wytwórnie zajmujące się produkcją przemysłową şalgam na dużą skalę, które skróciły proces produkcji do 4–5 dni.
„Şalgam”, obok ayranu, jest zazwyczaj pijany przy okazji jedzenia kebaba. Uważa się także, że dobrze komponuje się z alkoholem, sprawdza się jako „popitka” oraz…..leczy kaca.
Trudno się oprzeć pokusie zjedzenia ciasteczka Melengücceği
Okra i şalgam bez wątpienia są reprezentantami zdrowej kuchni. Deser Akçakoca Melengücceği to już tylko czysta przyjemność. Ten 700-letni przysmak przybył do dzisiejszej Anatolii wraz z migrującymi z Azji Turkami. Jest bardzo popularny w Bitynii i wręcz obowiązkowy podczas wesel i świąt.
Z ust do ust są przekazywane różne teorie na temat nazwy deseru Melengücceği. Jedna z popularniejszych mówi o tym, że to od nazwy rzeki Melen pochodzi nazwa deseru. Wtedy, w dużym uproszczeniu, można by ją tłumaczyć jako: „mały chleb znad rzeki Melen”.
Główne składniki Melengücceği to mleko, jajka, masło, sól, mąka, orzechy włoskie i laskowe oraz miód. Niezwykle ważne jest, by używany do przygotowania deseru miód był zimny. W sezonie gotowy deser podaje się z lodami i poziomkami.
Bombonierki z kompozycjami czekoladek z Bolu pięknie wyglądają i mają przepyszną zawartość
Obszar dawnej Bitynii rozciąga się na wielkim obszarze obecnej Turcji. Najbardziej na wschód wysunięta jej część obejmuje azjatycką dzielnicę Stambułu – Kadıköy, gdzie w starożytności było miasto Chalkedon. Nie sposób pominąć miasta İzmit, gdyż kiedyś to on – jako Nikomedia – był stolicą Bitynii. İznik, czyli dawna Nicea, jest miejscem, gdzie muzułmańska teraźniejszość miesza się z wczesnochrześcijańskim dziedzictwem. Düzce, które jest położone pomiędzy Stambułem i Ankarą, jest otoczone piękną i dziką przyrodą. W Bolu produkuje się znane w całej Turcji słodycze, więc nie może go zabraknąć na kulinarnej mapie Bitynii.
Autorem materiału jest Krzysztof Kowalski, autor bloga justKowalski.
